Małpa z Kolorowym Nosem
Małpa z Kolorowym Nosem: Mandryl czarnoskóry (Mandrillus sphinx) to gatunek naczelnych należący do podrodziny Cercopithecinae z rodziny Cercopithecidae. Jest blisko spokrewniony z mandrylem równikowym, największym przedstawicielem wermittanu.
Oznaczenie
W polskiej literaturze zoologicznej M. sphinx otrzymał nazwę „Mandryl”. Gatunek ten został nazwany „mandrylem barwnym” w publikacji Muzeum i Instytutu Zoologii PAN „Polskie nazewnictwo ssaków świata” z 2015 roku. Określenie „mandryl” zostało wyznaczone specjalnie dla rodzaju tych ssaków. małpy.
Klasyfikacja
Carl Linnaeus, szwedzki przyrodnik, po raz pierwszy opisał gatunek w 10. wydaniu Systema Naturae z 1758 r., stosując standardy nomenklatury dwumianowej. Księgę tę uważa się za początek nomenklatury zoologicznej.
Autor nadał gatunkowi nazwę Simia sfinks. Stanowisko typologiczne, pierwotnie błędnie oznaczone w pierwotnym opisie mianem „Borneo”, zostało poprawione w 1976 roku przez Erica Delsona i Prudence Napier na rzecz Bitye, położonego w pobliżu rzeki Dja w Kamerunie.
Linneusz oparł swój opis na starszym wydaniu Systema Naturae i pracach innych autorów. W 1976 roku Muzeum Historii Naturalnej w Londynie formalnie ogłosiło neotyp składający się z zamontowanej skóry i czaszki dorosłego samca.
Badania molekularne pokazują, że M. sphinx ma dwie odrębne populacje w północnym i południowym Gabonie, a także w Kamerunie, gdzie rzeka Ogowe przepływa przez ich siedlisko.
Autorzy Ilustrowanej listy kontrolnej ssaków świata identyfikują ten takson jako gatunek monotypowy.
| Nazwa Kolumny | Opis |
|---|---|
| Gatunek | Mandryl czarnoskóry (Mandrillus sphinx) |
| Rodzina | Naczelne z rodziny Cercopithecidae, podrodzina Cercopithecinae |
| Klasyfikacja | Gatunek opisany po raz pierwszy przez Carla Linnaeusa w 1758 roku |
| Oznaczenie w Polsce | Mandryl – polskie nazewnictwo nadane w publikacji Muzeum i Instytutu Zoologii PAN „Polskie nazewnictwo ssaków świata” |
| Występowanie | Południowo-zachodni Kongo, zachodni Gabon, południowy Kamerun, kontynent Gwinei Równikowej |
| Środowisko | Wilgotne, wiecznie zielone lasy równikowe |
| Wielkość | Samce: 62–110 cm długości ciała, 18-33 kg wagi; Samice: 55–67 cm długości ciała, 11-13 kg wagi |
| Charakterystyka | Młode samce dojrzewają w wieku 5–6 lat, wykazując inną pigmentację; modzele kufy i siedzenia w kolorze niebieskim, czerwonym i fioletowym |
Początki etymologii
Mandrillus (Mandril): odpowiednio „mandryl” (francuski) i „mandryl” (hiszpański), pochodzące od słów „pawian” (człowiek) i „człowiek” (angielski); „wiertło” (falbana) i „mandryl”.
W mitologii greckiej Sfinks, czasami nazywany Wielkim Sfinksem, był przerażającym stworzeniem zamieszkującym Teby i polującym na podróżnych, zadając zagadki i pożerając tych, którzy udzielili błędnych odpowiedzi.
Skala zjawiska
Mandryl barwenowy występuje od południowo-zachodniego Konga (od rzeki Kouilou do rzeki Kongo), zachodniego Gabonu (z rzekami Ivindo i Ogowe ograniczonymi na wschodzie) i południowego Kamerunu (na południe od rzeki Sanaga) po kontynent Gwinei Równikowej .
Struktura
Samice mają długość ciała 55–67 cm, a samce 62–110 cm; długość ogona wynosi 5-9 cm dla samic i 7-10 cm dla samców; masa ciała wynosi 11-13 kg dla kobiet i 18-33 kg dla mężczyzn. Mandryle to największe naczelne po gorylach, szympansach i orangutanach. Samce mają inne ubarwienie.
Kufa i siedzenie mają wyraźne modzele w kolorze niebieskim, czerwonym i fioletowym. Samice i młode osobniki są ciemniejsze. Młode samce osiągają dojrzałość płciową dopiero w wieku 5–6 lat, kiedy to rozwija się u nich pigmentacja.
W dziedzinie ekologii
Mandryle żyją w wilgotnych, wiecznie zielonych lasach równikowych. Chociaż występują głównie na ziemi, można je również znaleźć w najniższej warstwie koron drzew. Gatunki te łączą się w haremy (grupy) liczące do dwudziestu osobników, których przywódcą jest jeden samiec; zajmują powierzchnię około 50 km2. Kilka tego typu grup regularnie łączy się, tworząc duże, nieustrukturyzowane zbiorowiska
Proces reprodukcji
Po ciąży trwającej 220–270 dni rodzi się jedno młode. Kobiety zachodzą w ciążę średnio co 33 dni. Dojrzałość płciową osiąga się po ukończeniu czwartego roku życia. Maksymalny czas życia mandryla wynosi 46 lat. Nie występuje w lasach południowo-wschodniego Kamerunu ani na wschód od rzeki Dja.
